Erken çocukluk dönemine yönelik uykuyla ilgili resimli çocuk kitaplarının incelenmesi

https://doi.org/10.24130/eccdjecs.1967202263419

Yazarlar

Anahtar Kelimeler:

Resimli Çocuk Kitapları, Erken Çocukluk Dönemi, Uyku, Uykuyla İlgili Temalar

Özet

Yaşa ve gelişime uygun resimli çocuk kitapları, çocukların gelişimsel becerilerini desteklemekte ve öyküdeki karakterlerle özdeşim kurarak uygun davranışları öğrenmeleri ve sürdürmeleri için fırsat sağlamaktadır. Uyku gibi belirli konularda yazılmış olan resimli çocuk kitapları da içerdiği temalar bakımından hem çocuk hem de ebeveyni için önem arz etmektedir. Bu nedenle, araştırmada erken çocukluk yıllarına hitap eden ve uykuyla ilgili olan resimli çocuk kitaplarının ele aldığı temaların belirlenmesi ve ayrıntılı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma türlerinden doküman incelemesi kullanılmış ve 2010-2021 yılları arasında Türkiye’de yayımlanan, uykuyla ilgili 18 resimli çocuk kitabı incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda, kitaplardaki içerikler 10 temada toplanmış ve en çok ele alınan temaların uyku zamanı rutinleri ve uykuyla ilgili problemleriyken en az ele alınan temanın ise uykunun önemi olduğu tespit edilmiştir.

Yazar Biyografileri

Hatice Beşir, Artvin Çoruh Üniversitesi Borçka Acarlar Meslek Yüksekokulu Çocuk Gelişimi Bölümü

Halen Artvin Çoruh Üniversitesi Borçka Acarlar Meslek Yüksekokulunda Çocuk Gelişimi Bölümünde Öğretim Görevlisi olarak görev almaktadır.

Şehnaz Ceylan, Karabük Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Çocuk Gelişimi Bölümü

Halen Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümünde Profesör olarak görev yapmaktadır.

Referanslar

Amerikan Psychological Association [APA]. (2014). Getting a good night’s sleep: How psychologists help with insomnia. https://www.apa.org/topics/sleep/disorders

Anggerainy, S. W., Wanda, D., & Nurhaeni, N. (2019). Music therapy and Story telling: Nursing interventions to improve sleep in hospitalized children. Comprehensive Child And Adolescent Nursing, 42(1), 82-89.

Bedford, A. W. (2012). Children’s books: Animal antics. Childhood Education, 88(3), 195-198.

Benington, J. H. (2000). Sleep homeostasis and the function of sleep. Sleep, 23(7), 959-966.

Boardman, K., & Levy, R. (2019). ‘I hadn’t realised that whilst the babies and toddlers are sleeping, the other children can’t get to the books!’ The complexities of ‘access’ to early reading resources for under-threes. Early Years, 1-15.

Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9 (2), 27-40.

Burleson, S. E., & Thoron, A. C. (2014). Maslow’s hierarchy of needs and its relation to learning and achievement. Retrieved November, 12, 2019.

Buxton, O. M., Chang, A. M., Spilsbury, J. C., Bos, T., Emsellem, H., & Knutson, K. L. (2015). Sleep in the modern family: protective family routines for child and adolescent sleep. Sleep health, 1(1), 15-27.

Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2019). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Chindamo, S., Buja, A., DeBattisti, E., Terraneo, A., Marini, E., Perez, L. J. G., ... & Gallimberti, L. (2019). Sleep and new media usage in toddlers. European Journal of Pediatrics, 178(4), 483-490.

Combs-Orme, T., Holden Nixon, B., & Herrod, H. G. (2011). Anticipatory guidance and early child development: pediatrician advice, parent behaviors, and unmet needs as reported by parents from different backgrounds. Clinical Pediatrics, 50(8), 729-737.

Curcio, G., Ferrara, M., & De Gennaro, L. (2006). Sleep loss, learning capacity and academic performance. Sleep Medicine Reviews, 10(5), 323-337.

Dahl, R. E. (1996). The regulation of sleep and arousal: Development and psychopathology. Development and psychopathology, 8(1), 3-27.

Demiriz, S., & Dinçer, Ç. (2000). Okulöncesi dönem çocuklarının öz bakım becerilerinin annelerinin çalışıp çalışmama durumlarına göre incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(19), 58-65.

Dilek, A. (2015). 3-6 yaş resimli hikaye kitaplarında yer alan resimlerde öz bakım becerilerinin incelenmesi. 2. Kıbrıs Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Kıbrıs.

Dirican, R. (2013). 3-6 yaş grubu çocuklarına yönelik yayımlanan resimli hikaye kitaplarının bazı temel değerler açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.

Dirican, R., & Dağlıoğlu, H. E. (2014). 3-6 yaş grubu çocuklarına yönelik yayımlanan resimli hikaye kitaplarının bazı temel değerler açısından incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE, 3(2), 44-69.

Elmalı, A. D., & Baykan, B. (2020). Fırtınanın ortasında güzel rüyalar: COVID-19 Pandemisi ve uyku/Sweet dreams in the middle of a storm: COVID-19 Pandemic and sleep. İçinde B. Çakmakoğlu, S. S. Ekmekçi, U. C. Küçüksezer, V. Yılmaz, & G. Deniz (Eds.), COVID-19: Moleküler ve Klinik Yaklaşım/COVID-19: Molecular and Clinical Approach (s. 219-229). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınevi.

Elo, S., & Kyngäs, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62(1), 107-115.

Galland, B. C., & Mitchell, E. A. (2010). Helping children sleep. Archives of disease in childhood, 95(10), 850-853.

Gönen, M., Karakuş, H., Uysal, H., Kehci, A., Ulutaş, Z., & Kahve, Ö. (2016). Resimli çocuk kitaplarının içerik ve resimleme özelliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(4), 724-735.

Gözün Kahraman, Ö., & Ceylan, Ş. (2018). 0-3 yaş grubu çocukların uyku alışkanlıklarının belirlenmesi/Determining the sleeping habits of toddlers aged 0-3. Journal Of History Culture and Art Research, 7(3), 607-620.

Gregory, A. M., & Sadeh, A. (2016). Annual research review: Sleep problems in childhood psychiatric disorders-A review of the latest science. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 57(3), 296-317.

Gregory, A. M., Agnew-Blais, J. C., Matthews, T., Moffitt, T. E., & Arseneault, L. (2017). ADHD and sleep quality: longitudinal analyses from childhood to early adulthood in a twin cohort. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 46(2), 284-294.

Higuchi, S., Motohashi, Y., Liu, Y., & Maeda, A. (2005). Effects of playing a computer game using a bright display on presleep physiological variables, sleep latency, slow wave sleep and REM sleep. Journal of sleep research, 14(3), 267-273.

Işıtan, S. (2016). Özel amaçla yazılmış çocuk kitapları. Turkish Studies (Elektronik), 11(4), 471-492.

İşsever, O., Akcay Didişen, N., & Bal Yılmaz, H. (2021). çocuk bakımında önemli bir konu: Güvenli uyku ve uyku eğitimi. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6(2), 157-161.

Kahraman, B. (2018). 3-12 Aylık bebeklerin uyku alışkanlığı ve uyku sorunları ile ilişkili faktörler (Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.

Karaçam, Z., & Dinçer, M. N. (2020). Sıfır-on iki aylık bebeklerin uyku ve dışkılama özellikleri, beslenme şekli ve sorunları ile ilişkisi. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 17, 62-69.

Kaya, G., Açar, D., & Güneş, G. (2018). 0-12 yaş çocuklarda problem davranışları olumlu yönde geliştirme süreci. Pamukkale University Journal Of Social Sciences Institute/Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 167-187.

Koch, P., Soussignan, R., & Montagner, H. (1984). New data on the wake”sleep rhythm of children aged from 2 1/2 to 4 1/2 years. Acta Paediatrica, 73(5), 667-673.

Kuhl, P. K. (2011). Early language learning and literacy: Neuroscience implications for education. Mind, Brain and Education, 5(3): 128-142.

Mardi, H. Ö. (2006). Çocuk kitapları resimlemede karakter yaratma (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.

Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370-396.

Miles, M. B. ve Huberman, A. M., (1994). Qualitative Data Analysis (Second Edition). Sage Publications, London, UK.

Mindell, J. A., Leichman, E. S., Lee, C., Williamson, A. A., & Walters, R. M. (2017). Implementation of a nightly bedtime routine: How quickly do things improve?. Infant Behavior and Development, 49, 220-227.

Mindell, J. A., Sadeh, A., Kohyama, J., & How, T. H. (2010). Parental behaviors and sleep outcomes in infants and toddlers: A cross-cultural comparison. Sleep Medicine, 11(4), 393-399.

Mindell, J. A, Sadeh, A., Wiegand, B., How, T. H., Goh, D. Y. T. (2010). Cross-cultural differences in infant and toddler sleep. Sleep Medicine, 11(3), 274-280.

Mindell, J. A., Telofski, L. S., Wiegand, B., & Kurtz, E. S. (2009). A nightly bedtime routine: impact on sleep in young children and maternal mood. Sleep, 32(5), 599-606.

Okur Fatih, E., & Köksal Akyol, A. (2020). Altı-on iki aylık bebeklerin uyku düzenlerine ilişkin anne görüşleri. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2), 172-182.

Owens, J. A., & Witmans, M. (2004). Sleep problems. Current Problems in Pediatric and Adolescent Health Care, 34(4), 154-179.

Palmstierna, P., Sepa, A., & Ludvigsson, J. (2008). Parent perceptions of child sleep: a study of 10 000 Swedish children. Acta Paediatrica, 97(12), 1631-1639.

Peker, A., & Ahi, B. (2019). Çocuk kitaplarında yer alan hayvan karakterlerine çevre eğitimi açısından bakış: içerik analizi çalışması. Trakya Eğitim Dergisi, 9(2), 287-301.

Roxburgh, S., Zolotow, C., L’engle, M. & Kruse, G., M. (1982). Defining a good children's book. Theory Into Practice, 21(4), 262-267.

Russell, D. (1994). Literature for children: A short introduction. U.K: Alibris.

Sadeh, A. V. I., Mindell, J. A., Luedtke, K., & Wiegand, B. (2009). Sleep and sleep ecology in the first 3 years: A web”based study. Journal of sleep research, 18(1), 60-73.

Sadeh, A., Tikotzky, L., & Scher, A. (2010). Parenting and infant sleep. Sleep Medicine Reviews, 14(2), 89-96.

Sağlam, A. (2007). Anne-Baba ve öğretmenlerin okul öncesi çocuk kitaplarını değerlendirmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocatepe Üniversitesi, Afyon.

Simard, V., Chevalier, V., & Bédard, M. M. (2017). Sleep and attachment in early childhood: a series of meta-analyses. Attachment & Human Development, 19(3), 298-321.

Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Thorpe, K., Irvine, S., Pattinson, C., & Staton, S. (2020). Insider perspectives: the ‘tricky business’ of providing for children’s sleep and rest needs in the context of early childhood education and care. Early Years, 40(2), 221-236.

Tikotzky, L. (2017). Parenting and sleep in early childhood. Current Opinion in Psychology, 15, 118-124.

Tikotzky, L., & Sadeh, A. (2001). Sleep patterns and sleep disruptions in kindergarten children. Journal of Clinical Child Psychology, 30(4), 581-591.

Türkbay, T. & Söhmen, T. (2001). Çocuklar ve ergenlerde uyku bozuklukları. Türkiye Klinikleri Psikiyatrisi, 2: 86 90.

Ünsal, F. Ö., & Çelik, B. (2020). Erken çocukluk döneminde kitap seçimi. İçinde Ş. Ceylan (Ed.), Çocuk Edebiyatı (s. 83-100). Ankara: Eğiten Yayıncılık.

Veziroğlu, M., & Gönen, M. (2012). Resimli çocuk kitaplarının MEB Okul Öncesi Eğitim Programı’ndaki kazanımlara uygunluğunun incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163).

Weissbluth, M. (2015). Healthy sleep habits, happy child: A step-by-step program for a good night's sleep. Ballantine Books.

Wood, B., Rea, M. S., Plitnick, B., & Figueiro, M. G. (2013). Light level and duration of exposure determine the impact of self-luminous tablets on melatonin suppression. Applied ergonomics, 44(2), 237-240.

Yaşar Ekici, F., Dulkadir, A., Deniz, B., & Şahin, E. (2017). Çocuk kütüphanelerinde yer alan okul öncesi döneme yönelik yayınlanmış hikaye kitaplarının öz bakım becerileri açısından incelenmesi. Uluslararası Katılımlı Çocuk Gelişimi ve Nörolojisi Sempozyumu: Sağlıklı Gelişim İçin Harekete Geçin, İstanbul, Türkiye.

Yaşar Ekici, F., Turhan, Ş., Yılmaz, T., Kabaca, İ., Poyraz, Z. K., & Numanoğlu, Y. (2016). Analizing preschool story books published between the years of 2005-2015 in turkey in terms of conceptual, developmental and formal features. Eurasian Education & Literature Journal, 6, 9-23.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yıldız Bıçakçı, M., Er, S., & Aral, N. (2018). Etkileşimli öykü kitabı okuma sürecinin çocukların dil gelişimi üzerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 201-208.

Yuniartini, N. P. E. (2013). The effect of storytelling therapy before sleep in sleep quality preschool age children undergoing hospitalization in the child care room sanglah hospital denpasar. Community of Publishing in Nursing, 1(1).

Yayınlanmış

2022-12-31

Nasıl Atıf Yapılır

Beşir, H., & Ceylan, Şehnaz. (2022). Erken çocukluk dönemine yönelik uykuyla ilgili resimli çocuk kitaplarının incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 6(3), 642–667. https://doi.org/10.24130/eccdjecs.1967202263419

Sayı

Bölüm

Araştırma Makaleleri